Çocuklarda kalıcı deprem korkusu oluşabilir. Kahramanmaraş’ta meydana gelen 7.7 ve 7.6 büyüklüklerinde oluşan 2 depremde çok sayıda vatandaşımızı kaybettik ve on binlerce yaralımız var. Deprem 10 ilimizde büyük yıkıma sebep oldu.
Deprem sonrası tüm ülke seferber olmuş şekilde çalışmalara devam ederken, depremden kurtulanların psikolojisi için de çalışmalar başlatıldı.
Çocuklara Dikkat!
Uzmanlar, deprem sonrası yaşanan sarsıntıdan en fazla çocukların etkileneceğine dikkat çekiyor anne ve babaları, sakin olmaları konusunda uyarıyor…
Deprem bölgesi dışında bulunan aileleri de uyaran uzmanlar, çocukların yanında deprem konusunda konuşurken dikkat edilmesi gerektiğini hatırlatıyor.
Özellikle deprem bölgesi dışındaki çocuklara aileleri tarafından depremin ne olduğunun ve deprem sırasında ne yapılması gerektiğinin korkutmadan ve anlaşılır biçimde anlatılması konusunda uyarıyorlar.
Deprem Sonrası Çocuklarda Görülebilecek Davranış Değişiklikleri ve Yapılması Gerekenler
Uzmanlar depremi yaşamış ya da sadece takip etmiş olsalar da çocuklarda bazı değişikliklerin oluşabileceğini, bu gibi durumlarda bilinçli hareket etmenin olası etkileri en aza indireceğini söylediler.
İçe kapanıklık/Sessizleşme
Başını aşağı eğer, göz temasından kaçınır, yenilgiye uğramış gibi görünme, toplumsal izolasyon (yalıtım, yalnızlık)
Ne yapmak gerekir: Çocuğun sessiz kalma isteğine saygı gösterin; ona ulaşmak için bir yol bulmaya çalışın. Göz teması hakkındaki kültürel farklılığı dikkate alın. Ona başı aşağı eğikken onu duymanın zor olduğunu söyleyin; kendini yalıtan çocuğa karşılık vermesi için başka bir çocuktan yardım isteyin.
Aşırı sorumluluk sahibi gibi/Ana-baba gibi davranan
Herkes hakkında kaygı duyar, başkalarının bakıcılığını üstlenmeye kalkar, kendi duygularını tartışmaz, ifade etmez, tam bir yüksek not alan başarılı öğrenci gibidir ve kırık notları hakkında kaygı duyar; (latchkey children).
Ne yapmak gerekir: Çocuğa oyun oynaması için izin verin hatta onu oyun oynamaya teşvik edin; başkaları hakkındaki kaygı duyucu davranışlarını, onun böyle bir yeteneği olduğunu kabullenin ve ona onun için ne yapılabileceğini sorun; onun grup içindeki ve kendi duygularını teşhis edin.
Hiperaktiflik
Hiçbir şeye odaklanamaz, sakin bir şekilde oturamaz; yüksek enerji ve hiperaktivite gösterir.
Ne yapmak gerekir: Çocuk bulunduğu yeri, bir topluluk içindeyse o topluluğu terkedebilir; ona bir iş verin; çocukla bizzat ilgilenilebilir ve onunla birlikte bir iş yapılabilir.
Sinirlilik, gerginlik, heyecanlılık
Çabucak kızgınlık gösterir, başkalarının kendisi hakkındaki düşüncelerine karşı olağanüstü tetikte ve duyarlıdır, çabucak ağlayabilir.
Ne yapmak gerekir: Çocuğun kızgın duygularını yansıtın, ona gösterin. Duyguları sözlerle ifade etmeyi ona gösterin. Başkalarının ona olan tepkilerinden duyduğu endişeye dikkat edin ve bu endişeyi olduğu gibi kabullenin. Bu duyguları bir topluluk içindeyseniz diğerlerine de yansıtın, bırakın ağlasın, sonra da konuşun, ona sorular sorun.
Dikkat çekme isteği
Okuldaysa öğretmenin her sorduğu soruya el kaldırır. Başkalarının sözünü keser. Sürekli konuşur, hatta okulda tahtada adı en çok konuşanlar arasında geçer.
Ne yapmak gerekir: Onun bu heyecanını kabullenin. Onu dinlemeye istekli olun. Bulunduğunuz yerde başka çocuklar da varsa, örneğin siz bir öğretmenseniz ve bir sınıfta bulunuyorsanız, başka çocukları da dinlemek istediğinizi söyleyin. Çocuk başkalarının sözünü kestiğinde onu durdurun. Çocuğun söylediklerinin önemini gördüğünüzü belirtin.
Tekdüzelik, donukluk, durgunluk
Hiçbir şey hakkında kaygı ya da endişe duymaz, hiçbir şeyle ilgilenmezler. Sesi çok kısık çıkar.
Ne yapmak gerekir: Siz canlı olun ama çok fazla heyecanlı gözükmeyin. Bir hayvanın sesini taklit ederek konuşmaya çalışın ve çocuktan da öyle yapmasını isteyin.
Kontrol dışı davranışlar
Başkalarına çok az saygı duyar ya da hiç duymaz, başka insanların sınırlarına müdahalede bulunurlar. Çevredekilere bağırır, haşin davranır.
Ne yapmak gerekir: Açık seçik kurallar koyun ve gerçekçi sınırlar belirleyin. Bu kurallar ve sınırları siz de tutarlı bir şekilde izleyin ve çocuğa saygı gösterin.
